In een tijdperk waarin leren centraal staat, gaat onze interesse verder dan de theorie of dagenlange sessies in het trainingslokaal. We willen ervaren hoe iets werkt. Hoe snel het werkt. En vooral ook óf het werkt. Het nieuwe leren laat ons kennis maken met alternatieve manieren om te leren en van dichtbij te ervaren. Het inzetten van paarden bij leiderschap en coaching is zo’n bijzondere manier van leren.
Paarden zijn prooidieren. Mensen zijn jagers. Dit maakt dat het gedrag van de mens voor paarden tegennatuurlijk is en dat paarden in het contact met de mens continu moeten zoeken naar veiligheid en naar vertrouwen om te kunnen overleven. Bij het gevonden vertrouwen bij een mens wordt vervolgens gekeken naar wie de leider is, het paard of de mens. Dit instinct zorgt er voor dat het paard jouw gedrag direct spiegelt door basaal te reageren. Daarnaast oordeelt een paard niet, het vindt iets niet goed of fout. Het reageert puur op wat er op dat moment is.
Een paard laat dingen zien in de interactie en reageert op de zuiverheid van jouw acties. Het voelt de onderstroom aan van je werkelijke intentie, zoals innerlijke overtuiging, daadkracht, energie, beheersing, respect, ruimte innemen. Persoonlijke vraagstukken die vrijwel direct naar boven komen in de interactie met het paard, komen altijd overeen met vraagstukken uit de eigen situatie, op het werk of privé. Een innerlijke overtuiging bijvoorbeeld van “ik kan het vast niet” uit zich bij het paard ook in onzekerheid, niet luisteren en de eigen veiligheid opzoeken in plaats van de mens te volgen. Een paard fungeert in deze setting als een spiegel van je gedrag.
Ik ben in Den Dolder bij Anita Meun van Natuurlijk Leider. Nadat ze mij heeft uitgelegd wat een coachingssessie inhoudt mag ik het nu zelf ervaren. Er staan een paar paarden in de wei en vrijwel direct komt Guinness naar ons toe lopen. Hij is groot, mooi en sterk, een “indianenpaard”, zwart met witte vlekken. Ik vind hem prachtig. Anita laat mij contact met hem maken door hem aan te raken en te borstelen. Dan neemt zij hem mee naar het midden van de bak. Met alleen haar lichaamshouding -en bewegingen laat zij hem doen wat zij wil. Hij loopt rondjes heen en rondjes terug, maakt achtjes, staat stil, loopt met haar mee. Het ziet er heel ontspannen en vrolijk uit. Vol bewondering kijk ik er naar. Dan draait Anita zich om en zegt: “Nu jij”. Ik slik even.
Ik sta net zoals Anita in het midden van de bak en probeer me ernstig te herinneren hoe ze dat toch deed. Guinness denkt er het zijne van en gaat in een hoekje staan met zijn billen naar me toe. Anita vertelt me dat ik hem nu moet laten zien wie hier de baas is. Ik moet nu leiderschap tonen. Ik ga stevig staan, loop een stukje naar hem toe en met mijn handgebaren en de zweep (die ik alleen mag gebruiken om richting aan te geven), lukt het me om hem in beweging te krijgen. Hij loopt een tijdje wat heen en weer en kijkt me vragend aan.
Dan gebeurt er iets wonderlijks. In plaats van me bezig te houden met mezelf en hoe ik daar sta, richt ik me nu echt tot hem. Ik voel hoe ik contact maak met hem. Hij staat even stil en komt naar me toe gelopen, maakt fysiek contact met zijn hoofd tegen mijn buik en ja hoor, hij volgt opeens al mijn aanwijzingen op! Vanaf dat moment geniet ik! En hij ook! Hij gaat links als ik dat aangeef, komt naar me toe als ik dat vraag en loopt zelfs met me mee omdat ik dat wil. We draaien mislukte achtjes en ik realiseer me dat ik gewoon met hem aan het spelen ben. Het is ook niet erg dat de achtjes meer op tweetjes lijken, ik mag hem toch gewoon belonen omdat hij zo zijn best doet. Op het moment dat hij zelfs met twee voorbenen op een verhoging gaat staan omdat ik dat aangeef, schiet ik vol.
Wanneer Anita aan mij vraagt wat er gebeurde breng ik het als volgt onder woorden: “Ik vind het zo bijzonder dat zo’n groot en krachtig paard vol overgave naar me luistert en dit voor mij wil doen.” Anita legt uit wat er gebeurt wanneer je echt in contact bent met het paard, oftewel met de ander. “De ander wil dan vaak heel graag iets voor jou doen, als je maar duidelijk uitlegt waar jij staat en wat de bedoeling is. Waarbij je er wel voor moet zorgen dat dit gedurende het hele traject zo duidelijk blijft.”
Ik denk aan mijn eigen werksituatie, waarin mensen soms een beetje “clueless” zijn, omdat ze mijn visie en ideeën wel kunnen volgen, maar niet altijd weten wat er tijdens het hele proces van ze wordt verwacht. Ik zie in dat dit komt doordat ik toch niet voldoende terug geef. Terwijl ik er van uitga dat het voor iedereen wel duidelijk is….
Guinness is niet meer bij me weg te slaan en blijft ook nadat de sessie is afgelopen met zijn hoofd tegen me aan staan. Deze dag blijkt, meer nog dan verwacht, een waardevolle en diepe ervaring die mij voor altijd bij blijft.
Voor meer informatie kijk op www.natuurlijkleider.nl
